Ψηφιακή Βίβλος για την Βιοποικιλότητα

Ένα ψηφιακό "εικονικό βιβλίο", που θα περιέχει όλες τις μορφές της ζωής στη Γη, ανέλαβαν, για πρώτη φορά, να δημιουργήσουν μια ομάδα συνεργαζομένων αμερικανικών και βρετανικών επιστημονικών φορέων. Το έργο, που θα είναι δωρεάν διαθέσιμο online στο Ίντερνετ, θα αποτελέσει ένα λεπτομερή παγκόσμιο "χάρτη" της χλωρίδας και της πανίδας και θα παρακολουθεί στενά τις διαχρονικές αλλαγές στη βιοποικιλότητα του πλανήτη.

Η τεράστια αυτή ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που αποκαλείται και "μακροσκοπικό παρατηρητήριο", θα περιλαμβάνει στοιχεία για διάφορά τοπικά είδη που θα συνεισφέρει το ευρύ κοινό, το οποίο καλείται να συμβάλει, με τον τρόπο αυτό, στην πληρότητα της "Βίβλου" της βιοποικιλότητας. Οι δημιουργοί της ευελπιστούν ότι μακροπρόθεσμα εκατομμύρια άνθρωποι ("πολίτες-επιστήμονες") από όλο τον κόσμο θα βάλουν το χεράκι τους.

Σταδιακά η βάση δεδομένων θα εμπλουτίζεται με νέα στοιχεία, όπως οι μεταβολές στην πυκνότητα των δασών, η πρώτη ανθοφορία των φυτών κ.α. Η βάση θα περιέχει ακόμα διάφορες λεπτομέρειες, από ανατομικές περιγραφές μέχρι ανάλυση του γονιδιώματος. Οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας προσδοκούν ότι σιγά-σιγά η γιγάντια βάση δεδομένων θα εξελιχτεί σε ένα παγκόσμιο σύστημα, ανάλογο με αυτό της παρακολούθησης και καταγραφής των σεισμών ή του καιρού ανά τον κόσμο.

Το έργο θα συλλέγει στοιχεία σε συνεχή βάση και θα παρακολουθεί, μεταξύ άλλων, ποιες επιδράσεις υπάρχουν στα φυτά και τα ζώα της Γης από τις μεταβολές στην θερμοκρασία και την κλιματική αλλαγή. Στόχος επίσης είναι να "εκπέμπει" έγκαιρα σήματα προειδοποίησης για κατακτητικά ή επαπειλούμενα είδη, ενώ ακόμα θα μπορούσε, παρατηρώντας τις διαδρομές που ακολουθούν τα μεταναστευτικά ρεύματα των πουλιών, να προειδοποιεί έγκαιρα για τον κίνδυνο σε πτήσεις αεροσκαφών εξαιτίας της απορρόφησης πουλιών από τους κινητήρες.

Επίσης θα είναι δυνατή η πρόβλεψη φυτοπαρασίτων που καταστρέφουν τις αγροτικές καλλιέργειες ή ο εντοπισμός πολύτιμων για την ιατρική βοτάνων-φαρμάκων. Αλλά και κάθε άνθρωπος που θα θέλει να μάθει ποια είδη ζώων, εντόμων, πουλιών ή φυτών υπάρχουν κοντά στο σπίτι του ή στο μέρος όπου πάει διακοπές, θα μπορεί να ανατρέχει για ενημέρωση στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων.

Βασικοί φορείς υποστήριξης της φιλόδοξης πρωτοβουλίας είναι η "Εγκυκλοπαίδεια της Ζωής", τμήμα του αμερικανικού Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν, και το βρετανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνο, σύμφωνα με το BBC και τα ξένα πρακτορεία. Όπως προσδοκούν οι φορείς που στηρίζουν το έργο, θα είναι ολοκληρωμένο και πλήρως διαθέσιμο σε περίπου δέκα χρόνια. Μερικά όμως τμήματα του συστήματος, όπως εικόνες των ειδών, χάρτες των θαλασσών και γενετικές αλληλουχίες των γονιδίων, θα είναι πολύ πιο γρήγορα έτοιμα. Σε πρώτη φάση οι συνεργαζόμενοι επιστημονικοί φορείς εργάζονται για να συνδέσουν χιλιάδες υπάρχουσες ηλεκτρονικές βάσεις επιστημονικών δεδομένων σε μια ενιαία ψηφιακή βάση.

Περίπου 400 βιολόγοι και ειδικοί της τεχνολογίας από 50 χώρες συγκεντρώθηκαν στις αρχές Ιουνίου, στο Λονδίνο, στην πρώτη συνδιάσκεψη "e-Βιόσφαιρα", προκειμένου να συζητήσουν το πρακτικό κομμάτι υλοποίησης του έργου, κυρίως τη δημιουργία του κατάλληλου λογισμικού ανοικτής πρόσβασης.(ΑΠΕ)